Third of the food produced in the world is not eaten. The reasons for this are varied: one part of the food is lost in the process of packing and transport, while the other part is just a consequence of poor assessment.The decision is ours whether we will declare food as waste. These decisions at the global level have resulted in 1.3 million tons of wasted food.
The spaces where we get food are the main sources of food wastes, what they should become is a place for utilization those wastes.Collection and selection of food that remains unused, its processing and ultimately consumption transform the Ðeram market with the help of new spaces and facilities that extend the existing flows of food to another level.
Višak kao pokretač proizvodnje
Trećina hrane koja se proizvede na svetu se ne pojede. Razlozi za to su različiti: jedan deo hrane se izgubi u procesima pakovanja i transporta, dok je drugi samo posledica loše procene. Iza određivanja roka trajanja većinom se nalaze trgovački i marketinški procesi koji utiču na nas da hranu u velikim količinama bacamo, da bi smo je kupili ponovo. Trgovina hranom za sobom ostavlja velike količine hrane za koju je procenjeno da ne može da se proda. Ovakav način razmišljanja prisutan je i u običnim domaćinstvima.
Na nama je odluka da li ćemo hranu proglasiti za višak. Donošenje ovakvih odluka kada se sagleda na globalnom novou ima za posledicu 1,3 miliona tona bačene hrane. Svest o tome koliko hrane u stvari bacamo omogućava nam da kritički sagledamo naš odnos prema hrani.
Prostori na kojima nabavljamo hranu glavni su izvori viška hrane, a ono što oni treba da postanu jeste mesto za iskorišćenje tih viškova. Prikupljanje i selekcija hrane koja ostane kao višak, njena obrada i na kraju konzumacija transformišu pijacu Đeram uz pomoć novih prostora i sadržaja koji postojeće tokove hrane produžavaju[1] za još jedan stepen.
Raličite vrste hrane obrađuju se na različit način. Prostori za skupljanje hrane, a u isto vreme i njenu selekciju, ravnomerno se raspoređuju po pijaci i predstavljaju granicu između prostora pijace i prostora za obradu hrane. Tokovi kretanja viška hrane se posle selekcije razdvajaju tako da svaki tok proizvodnje prikuplja određenu vrstu namernica sa pijace, na koju kasnije vraća nov, obrađen proizvod. Prostori za obradu hrane podeljeni su na osnovu načina na koji hranu obrađuju.
Kuvanje kao proces obrade stvara nove prostore na pijaci koji su otvroreni i pristupačni korisnicima. Jedinstven ambijent prepun mirisa koji stvara kuvanje hrane predstavlja mesto grupisanja ljudi čime novi prostori postaju novi centri na prostoru pijace.
Ceo proces obrade viška hrane je potpuno transparentan, možemo jasno da sagledamo kako sehrana doprema, u kojim količinama stiže i u kojim se kasnije promenjena vraca na pijacu. Praćenje viška i njegovo iskorišćenje proizvodi novu hranu, nove prostore i nov način oblikovanja pijace kao prostora različitih sadžaja koji funkcionišu kao jedinstven sistem.
[1] Svakoj prethodno neobrađenoj hrani kuvanjem se produžava rok trajanja. Procesi kao što sušenje i kuvanje mogu da produže život hrane i do godinu dana. Drugi procesi poput pečenja ili ceđenja omogućavaju nam da hranu konzumiramo u odličnom stanju u intervalu od 7 dana. Na ovaj način višak hrane možemo pravilno klasifikovati, obraditi i vratiti na tržište u novom obliku.